De overdracht van familiale ondernemingen en de Vlaamse Codex Fiscaliteit

Vlaamse Codex Fiscaliteit
Sedert 01 januari 2015 is de Vlaamse Codex Fiscaliteit (kortweg VCF) in voege.
Alhoewel het in eerste instantie de bedoeling is en was te komen tot een uniform Vlaams fiscaal wetboek en oude artikelen evident dezelfde draagwijdte behouden als de nieuwe artikelen in de VCF, durft er hier en daar toch wel een (subtiele) wijziging in te sluipen.
Dat is zo ondermeer het geval met betrekking tot de overdracht van familiale ondernemingen.

Het attest en aandachtspunten in een notedop
Vooreerst de terminologie : we spreken voortaan van schenkbelasting (oud schenkingsrechten) en van erfbelasting (oud successierechten). Het nieuwe artikel betreft artikel 2.8.6.0.3 VCF.
Belangrijke wijziging ! Tot voor 01 januari 2015 diende bij de overdracht van een familiale onderneming voorafgaand een attest te worden aangevraagd. Dit attest bood, bij goedkeuring, rechtszekerheid omtrent de voormelde 0% bij schenking.
Sedert 01 januari 2015 echter is het attest van de Vlaamse belastingdienst niet langer verplicht, maar facultatief. Er kan wel een ‘test-attest’ worden aangevraagd, doch dit werkt enkel ‘aanwijzend’ en niet (langer) ‘verbindend’.
Het hoeft geen betoog dat de rechtsonzekerheid mbt de overdracht van de familiale onderneming hierdoor (sterk) is toegenomen. Voortaan zal de periode van onzekerheid hieromtrent duren tot bij het ontvangen van het aanslagformulier…..!
Is het dan nog nuttig zo’n ‘test-attest’ aan te vragen ? Zeker wel, want vergeten we niet dat wanneer de aandelen van de familiale onderneming worden geschonken voor een Nederlandse notaris (eveneens aan 0% schenkbelasting), de ‘overlevingstermijn’ (= de termijn om de schenking alsnog te moeten opnemen in de nalatenschap) geen drie maar zeven (!) jaar bedraagt.
Welnu, wanneer de Vlaamse Belastingdienst op basis van uw ‘test-attest’ zou beslissen dat uw onderneming niét in aanmerking komt voor de vrijstellingsregeling, dan heeft u een exra bewijs in handen dat bij schenking voor een nederlandse notaris de driejarige risicotermijn in de erfbelasting geldt in plaats van een zevenjarige risicotermijn.

Conclusie
De rechtsonzekerheid met betrekking tot de overdracht van familiale ondernemingen, meer bepaald de uiteindelijke schenkbelasting dewelke zal verschuldigd zijn, is sedert 01 januari 2015 toegenomen.
Evenwel adviseren wij nog steeds tot het voorafgaand aanvragen van een ‘test-attest’ .
Bij positieve beslissing is het dan zaak om de effectieve schenking zo snel als mogelijk te laten volgen op de ontvangst van het attest . Bij een negatieve beslissing kan u de Nederlandse route overwegen en heeft u een extra bewijs in handen om later te argumenteren dat niet de zevenjarige, maar wel de driejarige risicotermijn kan worden ingeroepen.
Uiteraard is het sterk aangewezen u bij de overdracht van uw familiale onderneming professioneel te laten begeleiden.

Auteurs : Soenen Peter , Grammens Wim.